Мақала туралы ақпарат
Мақаланың жарияланған күні
2020-12-30
Мақала беті
48-56
Бөлім
Өнер және гуманитарлық ғылымдар
Лицензия
Аңдатпа
Бұл мақалада ХХ ғасырдағы венгр композиторы Бела Бартоктың шығармашылығындағы, оның Золтан Кодаи мен көшпенділер аяқ басқан жерде фольклорлы-этнографиялық экспедицияда жиналған материалдары бойынша бір жағынан, басқа жағынан ондай салыстырма қазақ музыкасында және дәстүрінде кездесетіні туралы жазылған. Негізгі әдістеме композитор, музыкатанушы Б. Аманжолдың еңбегінде қисынға келтірілген «киелілікті кеңістікі талдау» болып танылады. Онымен қатар, Б.Бартоктың ерте шығармашылығындағы кейбір шығармалары мен, қазақ дәстүріне тәң -екі бейнелі жоспардың салыстыру әдістемесі, және кейінгінің анықтауы мен түсінігі беріледі. Бұл жайлы: домбыралық музыка, қазақ өю-өрнегі, тәңір күнтүзбесі, көне кескіндеме, дала ландшафт атты ұғымдамалардан мысалдар келтіріледі.
Тірек сөздер
киелілікті кеңістікі талдауы
екі бейнелі жоспар
екі қабаттылық
тығыз және тығызсыздық
кеңістік, қазақ дәстүрі
Әлем Суреті
Дереккөздер тізімі және References
Аманов Б. Композиционная терминология домбровыхкюев // Инструментальная музыка казахского народа. - Алма-Ата: Өнер, 1985. 152 с.
Мухамбетова А. Тенгрианский календарь (мушель) как основа кочевой цивилизации казахов. Международный Фонд Исследования Тенгри. 2012г. 37с.
Аманжол Б. Сакрально-пространственный анализ.. дисс. … канд. иск. – Алматы 2010 г.
Аманжол Б. статья «Музыка как язык сознания.
Нестьев И. Бела барток. Монография. – М.:Музыка, 1969
Гумилев Л. Древние тюрки. История образования и расцвета Великого тюркского каганата (VI-VII вв. н.э.).-Кристалл, 2002
Аджи М. Европа.Тюрки.Великая степь. – Мысль, 1998
Байжумин Ж. История рождения, жижни и смерти пастуха Авеля. Арийский лексикон. Алматы: Типография оперативной печати, 2009. – Т.1.
Кодаи З. Венгерская народная музыка. монография, Будапешт, 1961
Медоев А. Гравюры на скалах. - Алма-Ата : Жалын, 1979
Барток Б. Сборник фортепианных пьес «Для детей», 2 тома –Лань, планета музыки. 2018, цитата из последней страницы.
Amanov B. Kompozicionnaâ terminologiâ dombrovyhkûev // Instrumental’naâ muzyka kazahskogo naroda. - Alma-Ata: Ôner, 1985. 152 s.
Muhambetova A. Tengrianskij kalendar’ (mušel’) kak osnova kočevoj civilizacii kazahov. Meždunarodnyj Fond Issledovaniâ Tengri. 2012g. 37s.
Amanžol B. Sakral’no-prostranstvennyj analiz.. diss. … kand. isk. – Almaty 2010 g.
Amanžol B. stat’â «Muzyka kak âzyk soznaniâ.
est’ev I. Bela bartok. Monografiâ. – M.:Muzyka, 1969
Gumilev L. Drevnie tûrki. Istoriâ obrazovaniâ i rascveta Velikogo tûrkskogo kaganata (VI-VII vv. n.è.).-Kristall, 2002
Adži M. Evropa.Tûrki.Velikaâ step’. – Mysl’, 1998
Bajžumin Ž. Istoriâ roždeniâ, žižni i smerti pastuha Avelâ. Arijskij leksikon. Almaty: Tipografiâ operativnoj pečati, 2009. – T.1.
Kodai Z. Vengerskaâ narodnaâ muzyka. monografiâ, Budapešt, 1961
Medoev A. Gravûry na skalah. - Alma-Ata : Žalyn, 1979
Bartok B. Sbornik fortepiannyh p’es «Dlâ detej», 2 toma –Lan’, planeta muzyki. 2018, citata iz poslednej stranicy.
Жарияланған:
2020-12-30
Редакцияға түсті:
2024-02-08
Журнал нөмірі
№ 4
Том
8
Мақаланы жүктеп алу
Russian