Мақала туралы ақпарат
Мақаланың жарияланған күні
2024-09-08
Мақала беті
81–110
Бөлім
Өнер және гуманитарлық ғылымдар
Лицензия
Аңдатпа
Бұл зерттеу Астана мен Алматы қалаларындағы Қазақстанның цифрлық визуалды өнер арт-алаңдарындағы коммуникация семиотикасын зерттеуге арналған. Автордың 2024 жылдың көктемі мен жазында аралаған көрмелер материалдарының эмпирикалық талдауы осы жұмыстың негізіне алынған семиотикалық коммуникация концепциясының қағидаларын растайды.
Мақаланың мақсаты – Қазақстанның цифрлық визуалды өнер көрмелеріндегі коммуникациялық үдерістерге семиотикалық талдау жүргізіп, мәдени ақпарат алмасу үдерісінде өнер белгілерінің маңызын анықтау.
Мақала коммуникация семиотикасы концепциясына (Юрий Лотман) негізделген. Гипотеза: цифрлық дәуірдегі мәдени коммуникация үдерісі визуалды өнер бейнелерінің семантикалық, синтаксистік және прагматикалық мазмұнын белсенді етеді.
Зерттеудің эмпирикалық бөлігі музей көрмелері, мультимедиялық жобалар және цифрлық суретшілердің жұмыстарына негізделіп, көрермен, суретші және оның шығармасы арасындағы ақпарат алмасудың ерекшеліктеріне назар аударады; коммуникацияны құрайтын белгілердің түрлерін анықтап, классификациялайды, бейненің семантикалық түсіндірмесі тұрғысынан интерпретациялар ұсынады. Нәтижелер цифрлық технологияларды пайдаланатын арт-коммуникациялардың динамикасы мен бағытын көрсететін бақылауларды қамтиды. Автор Қазақстанның қазіргі өнеріндегі көркем бейнелердің семантикалық қатарын өзгерту және кеңейтуді, дәстүрлі өнер формалары мен материалдарын цифрлық технологиялармен үйлестіруде цифрлық суретшілер мен кураторлардың белсенді жұмысын атап өтеді (көркем құрылымның синтактикасы). Мақалада коммуникация прагматикасының өзгеруі көрсетіліп, суретшінің белсенді азаматтық позициясын оятуға бағытталған тенденция айқындалады.
Материалдың құндылығы Қазақстанның қазіргі өнеріндегі позитивті үдерістерді иллюстрациялауда жатыр. Алайда автор проблемалық аспектілерге назар аударады: тұтынушылардың цифрлық
өнер мазмұны туралы жеткіліксіз хабардарлығы, цифрлық суретшілердің жұмыстарын біріктіретін платформалардың жоқтығы және жаңа цифрлық визуалды өнерді сыни талдауға арналған ашық диалог алаңдарының болмауы.
Тірек сөздер
цифрлық өнер
коммуникация
семиотика
көрмелер
Қазақстанның қазіргі заман өнері
Дереккөздер тізімі және References
Список источников
Балкинд, Елена, и Ирина Карпова. «Изобразительное искусство: семиотические основы коммуникативных процессов». Научные ведомости БелГУ. Серия Философия. Социология. Право, вып. 39, № 3 (252), 2017, с. 48–53.
Исенбаева, Галина. «О семиозисе как необходимом условии рационалистического понимания». Вестник Челябинского государственного университета. Филология. Искусствоведение, вып. 35, № 30 (168), 2009, с. 102–106.
Лотман, Юрий. Статьи по семиотике культуры и искусства. Санкт-Петербург, Академический проект, 2002, 544 с.
Новоселов, Виктор. «Проблема интерпретации знака и неограниченный семиозис». Исторические, философские, политические и юридические науки, культурология и искусствоведение. Вопросы теории и практики. Тамбов, Грамота, № 8 (ч. 2), 2011, с. 160–163, www.gramota.net/materials/3/2011/8-2/43.html. Дата доступа 5 августа 2024.
Окладникова, Елена. «Семиозис музейного предмета». Электронная библиотека Музея антропологии и этнографии имени Петра Великого (Кунсткамера) РАН, www.lib.kunstkamera.ru/files/lib/5-88431-126-6/5-88431-126-6_19.pdf. Дата доступа 7 августа 2024.
Оразбекова, Айнур. «Искусство прошлого на экранах будущего: Каталог к 120-летию Кастеева презентовали в Алматы». Newtimes.kz, 2 июня 2024, www.newtimes.kz/mneniya/189116-iskusstvo-proshlogo-na-ekranakh-budushchego-katalog-k-120-letiiu-kasteeva-prezentovali-v-almaty. Дата доступа 7 августа 2024.
Прохожев, Олег. Визуальные коммуникации в историческом и культурном аспекте: учебно-методическое пособие. Нижний Новгород, Нижегородский государственный архитектурно-строительный университет, ЭБС АСВ, 2019, 114 c. Текст: электронный. Цифровой образовательный ресурс IPR SMART, www.iprbookshop.ru/107366.html. Дата доступа 3 августа 2024.
Розин, Вадим. «Семиозис несемиотических образований (символов, схем, икон, произведений искусства)». Культура и искусство, № 6, 2020, с. 29–37. DOI: 10.7256/2454-0625.2020.6.33084.
Санников, Сергей. «К проблеме знака и семиозиса». Научное издательство «СибАК». Инновации в науке, № 7 (56), 2016, с. 44–47, www.sibac.info. Дата доступа 8 августа 2024.
Сорокина, Юлия. «Быт и экзистенция в современном искусстве Центральной Азии». Saryn, т. 12, № 2, 2024, с. 120–140. DOI: 10.59850/SARYN.2.12.2024.188.
Bratslavsky, Lauren, et al. “The Strategically Ambiguous Assignment: An Approach to Promoting Critical and Creative Thinking in Visual Communication.” Journal of Visual Literacy, vol. 38, no. 4, 2019, pp. 285–304. DOI: 10.1080/1051144X.2019.1673999.
Grau, Oliver, et al. “Digital Art through the Looking Glass: New Strategies for Archiving, Collecting and Preserving in Digital Humanities.” Postdigital Science and Education, vol. 2, 2020, pp. 506–510. DOI: 10.1007/s42438-020-00100-z.
Harding, Clare, et al. “Digital Engagement in a Contemporary Art Gallery.” Arts, vol. 8, no. 3, 2019, article 90. DOI: 10.3390/arts8030090.
Lyu, Yajie, et al. “Communication in Human-AI Co-Creation: Perceptual Analysis of Paintings Generated by Text-to-Image Systems.” Applied Sciences, vol. 12, no. 22, 2022, article 11312. DOI: 10.3390/app122211312.
Mejía, Mauricio, and Sauman Chu. “A Model for Visual Communication Design: Connecting Theories of Rhetoric, Literacy and Design.” The Design Journal, vol. 17, no. 1, 2014, pp. 29–43. DOI: 10.2752/175630614X13787503069918.
Schroth, Oliver, et al. “Visual Climate Change Communication: From Iconography to Locally Framed 3D Visualization.” Environmental Communication, vol. 8, no. 4, 2014, pp. 413–432. DOI: 10.1080/17524032.2014.906478.
Smith, Kenneth, et al. Handbook of Visual Communication: Theory, Methods, and Media. Routledge, 2004.
Takal, Ghassem. “Interactive Creativity of the Digital Era: Exploring How Media Art Redefines Communication.” Studies in Art and Architecture, vol. 2, no. 3, 2023, pp. 28–44. DOI: 10.56397/saa.2023.09.04.
Tyler, Anne. “Shaping Belief: The Role of Audience in Visual Communication.” Design Issues, vol. 9, no. 1, 1992, pp. 21–29. DOI: 10.2307/1511596.
Wagener, Albrecht. “Hypernarrativity, Storytelling, and the Relativity of Truth: Digital Semiotics of Communication and Interaction.” Postdigital Science and Education, vol. 2, 2020, pp. 147–169. DOI: 10.1007/s42438-019-00066-7.
References
Balkind, Yelena, and Irina Karpova. “Izobrazitel'noe iskusstvo: semioticheskie osnovy kommunikativnyh processov.” [“Visual Arts: Semiotic Foundations of Communication Processes.”] Scientific Reports. Series Philosophy. Sociology. Law, no. 3(252), issue 39, 2017, pp. 48–53. (In Russian)
Bratslavsky, Lauren, et al. “The Strategically Ambiguous Assignment: An Approach to Promoting Critical and Creative Thinking in Visual Communication.” Journal of Visual Literacy, vol. 38, no. 4, 2019, pp. 285–304. DOI: 10.1080/1051144X.2019.1673999.
Grau, Oliver, et al. “Digital Art through the Looking Glass: New Strategies for Archiving, Collecting and Preserving in Digital Humanities.” Postdigital Science and Education, vol. 2, 2020, pp. 506–510. DOI: 10.1007/s42438-020-00100-z.
Harding, Clare, et al. “Digital Engagement in a Contemporary Art Gallery.” Arts, vol. 8, no. 3, 2019, article 90. DOI: 10.3390/arts8030090.
Issenbayeva, Galina. “O semiozise kak neobhodimom uslovii racionalisticheskogo ponimaniya.” [“On Semiosis as a Necessary Condition of Rational Understanding.”] Bulletin of Chelyabinsk State University, no. 30(168), Philology and Art Studies, issue 35, 2009, pp. 102–106. (In Russian)
Lotman, Yuri. Stat’i po semiotike kul’tury i iskusstva [Articles on the Semiotics of Culture and Art]. Akademicheskij proekt, 2002. (In Russian)
Lyu, Yajie, et al. “Communication in Human-AI Co-Creation: Perceptual Analysis of Paintings Generated by Text-to-Image Systems.” Applied Sciences, vol. 12, no. 22, 2022, article 11312. DOI: 10.3390/app122211312.
Mejía, Mauricio, and Sauman Chu. “A Model for Visual Communication Design: Connecting Theories of Rhetoric, Literacy and Design.” The Design Journal, vol. 17, no. 1, 2014, pp. 29–43. DOI: 10.2752/175630614X13787503069918.
Novosyolov, Vladimir. “Problema interpretacii znaka i neogranichennyj semiosis.” [“The Problem of Sign Interpretation and Unlimited Semiosis.”] Historical, Philosophical, Political and Legal Sciences, Cultural Studies and Art History. Issues of Theory and Practice, no. 8(14), part II, 2011, pp. 160–163, www.gramota.net/materials/3/2011/8-2/43.html. Accessed 5 August 2024. (In Russian)
Okladnikova, Yelena. “Semiozis muzejnogo predmeta.” [“Semiosis of the Museum Object.”] Radlov Readings, proceedings of the Conference. St. Petersburg, 2006. Peter the Great Museum of Anthropology and Ethnography (Kunstkamera) of the Russian Academy of Science, pp. 73–91, https://lib.kunstkamera.ru/files/lib/5-88431-126-6/5-88431-126-6_19.pdf. Accessed 7 August 2024. (In Russian)
Orazbekova, Ainur. “Iskusstvo proshlogo na ehkranakh budushhego: Katalog k 120-letiyu Kasteeva prezentovali v Almaty.” [“The Art of the Past at Exhibitions of the Future: A Catalog for the 120th Anniversary of Kasteyev was Presented in Almaty.”] Newtimes.kz, 2 June 2024, www.newtimes.kz/mneniya/189116-iskusstvo-proshlogo-na-ekranakh-budushchego-katalog-k-120-letiiu-kasteeva-prezentovali-v-almaty. Accessed 7 August 2024. (In Russian)
Prokhozhev, Oleg. Vizual’nye kommunikacii v istoricheskom i kul’turnom aspekte: uchebnoe posobie [Visual Communications in Historical and Cultural Aspects: Textbook]. Nizhny Novgorod, Edition of Nizhny Novgorod State University of Architecture and Civil Engineering, 2019. Digital Educational Resource IPR SMART, www.iprbookshop.ru/107366.html. Accessed 3 August 2024. (In Russian)
Rozin, Vadim. “Semiozis nesemioticheskih obrazovanij (simvolov, skhem, ikon, proizvedenij iskusstva).” [“Semiosis of Non-Semiotic Formations (Symbols, Schemes, Icons, Works of Art).”] Culture and Art, no. 6, 2020, pp. 29–37. DOI: 10.7256/2454-0625.2020.6.33084. (In Russian)
Sannikov, Sergey. “K probleme znaka i semiozisa.” [“On the Problem of Sign and Semiosis.”] Innovations in Science, proceedings of the LIX International Scientific and Practical Conference, 27 July 2016. Novosibirsk, SibAK, no. 7(56), 2016, pp. 44–47, www.sibac.info/conf/innovation/lix/58864. Accessed 8 August 2024. (In Russian)
Schroth, Oliver, et al. “Visual Climate Change Communication: From Iconography to Locally Framed 3D Visualization.” Environmental Communication, vol. 8, no. 4, 2014, pp. 413–432. DOI: 10.1080/17524032.2014.906478.
Smith, Kenneth, et al. Handbook of Visual Communication: Theory, Methods, and Media. Routledge, 2004.
Sorokina, Yuliya. “Everyday Life and Existence in Contemporary Art of Central Asia.” Saryn, vol. 12, no. 2, 2024, pp. 120–140. DOI: 10.59850/SARYN.2.12.2024.194 (In Russian)
Takal, Ghassem. “Interactive Creativity of the Digital Era: Exploring How Media Art Redefines Communication.” Studies in Art and Architecture, vol. 2, no. 3, 2023, pp. 28–44. DOI: 10.56397/saa.2023.09.04.
Tyler, Anne. “Shaping Belief: The Role of Audience in Visual Communication.” Design Issues, vol. 9, no. 1, 1992, pp. 21–29. DOI: 10.2307/1511596.
Wagener, Albrecht. “Hypernarrativity, Storytelling, and the Relativity of Truth: Digital Semiotics of Communication and Interaction.” Postdigital Science and Education, vol. 2, 2020, pp. 147–169. DOI: 10.1007/s42438-019-00066-7.
Жарияланған:
2024-09-08
Редакцияға түсті:
2024-05-17
Журнал нөмірі
4
Том
12
Мақаланы жүктеп алу
Russian