Мақала туралы ақпарат
Мақаланың жарияланған күні
2020-12-30
Мақала беті
43-47
Бөлім
Өнер және гуманитарлық ғылымдар
Лицензия
Аңдатпа
Мақалада Жетісу өңірінің Батыс аймағына жататын Шу өңірінің күйшісі Әшірәлі Шынқожаевтың шығармашылығы қарастырылады. Күйшінің өмірбаяны мен шығармашылығы туралы деректер беріліп, күйлеріне талдау жасалынады. Күйлері құрылым, ырғақ, әуен, орындаушылық әдіс тұрғысынан қарастырылып, салыстырмалы түрде көрсетіледі. Композитордың Жетісу күйшілік мектептеріне тән ерекшеліктері аталады. Солардың ішінде, Жетісу жібек сазды әуендері мен Арқа, Қаратау мектептерінің орындаушылық дәстүрімен байланысы, вариантты, секвенциялық және импровизациялық қайталау үлгісі сияқты ерекшеліктер айтылады. Күйлерінің құрылымы буындық, транспозициялық, буынсыз болып келеді. Мысал ретінде буындық құрылымдағы «Көтерілген тың» және «Желдірме» күйлері талданады.
Тірек сөздер
Әшірәлі Шынқожаев
күй
күйші
өнер
дәстүр
орындаушылық
Жетісу
буын
Дереккөздер тізімі және References
Жұбанов А. Ғасырлар пернесі. – Алматы: Дайк-Пресс, 2002.
Сейдімбек А. Қазақтың күй өнері. – Астана: Күлтегін, 2002.
Жанұзақова З. Қазақтың аспаптық музыкасы. – Алматы, 1962.
Есенұлы А., Елеусізқызы Г. Күй қастерлі әуез. – Алматы: Өлке, 1998.
Әшіров Н. Ә.Шынқожаев. Желдірме. – Алматы, 2020.
Žubanov A. Ġasyrlar pernesì. – Almaty: Dajk-Press, 2002.
Sejdìmbek A. Ķazaķtyṇ kùj ônerì. – Astana: Kùltegìn, 2002.
Žanuzaķova Z. Ķazaķtyṇ aspaptyķ muzykasy. – Almaty, 1962.
Esenuly A., Eleusìzķyzy G. Kùj ķasterlì a uez. – Almaty: Ôlke, 1998.
A ìrov . A .Šynķožaev. Želdìrme. – Almaty, 2020.