Мақала туралы ақпарат
Мақаланың жарияланған күні
2020-09-30
Мақала беті
19-30
Бөлім
Өнер және гуманитарлық ғылымдар
Лицензия
Аңдатпа
Бұл мақалада үш цикл туралы айтылады: тенорға арналған «Монолог» (сопрано) және О. Хайямның сөзіне жазылған фортепиано (1977 ж.), сопраноға арналған «8 жапондық үш өлең» және М.Басенің өлеңдеріне арналған фортепиано (1991 ж.), сопрано мен фортепианоға арналған «қытай ақындарының лирикасынан» (1994 ж.). Циклдар орыс аудармасындағы мәтіндерге құрылған. Әрбір циклде вокалдық және фортепианолық партиялар, көркемдік мазмұны егжей-тегжейлі талданады, орындаушылық ерекшеліктері белгіленеді.
Екінші циклде жапон ладтарын қолдану, күрделі интонациялық құрылымдар ерекше орын алады, мәтіннің сипаты музыкада толық көрініс табады, бұл вокалды партияны орындаушыдан жапон музыкасына тән жаңа интонациялық саланы игеруді талап етеді. "8 жапон үш өлеңі" - орындаушының алдына ерекше міндеттер қоятын және солардың бірін ұсынатын камералық-вокалдық лириканың бірегей үлгісі. «Қытай ақындарының лирикасынан» вокалдық циклі бұрынғыға қарағанда күрделі және ауқымды. Бұл композицияда пентатоника еркін дамып, бір масштабтан екіншісіне ауысады, пентатоникалық хроматизм де қолданылады.
Суреттердің, композициялық міндеттердің барлық айырмашылығымен, талдау үшін таңдалған циклдар, вокалдық циклдер бірқатар жалпы ойларды біріктіреді: интонация, құрылым, ХХ ғасырдың композициялық техникасының іске асырылған элементтері: модальдылық, соноризм, пунктилизм, минимализм.
Тірек сөздер
Бәкір Баяхунов
вокалдық цикл
орындаушылық талдау
вокалдық миниатюралар
Дереккөздер тізімі және References
Баяхунов Б. Во мне спонтанно продолжается творческий процесс. Интервью, записанное Л. Баяхуновой //» Музыкальная академия» – Москва,1999 г., № 4. –С. 71-74.
Измайлова Л. Бакир Баяхунов //Композиторы союзных республик. Вып.6–. Москва,1988. – С.82-100.
Измайлова Л. Аура Востока // Музыкальная академия. – Москва,1999, №4 – С. 63-71.
Тифтикиди Н. Устремленный вперед // Советская музыка. – Москва,1963, №5. – С.35-38.
Шантырь Г. Содружество творческих индивидуальностей // Советская музыка–Москва, 1978, № 10– С.22-23.
Bayahunov B. Vo mne spontanno prodolzhaetsya tvorcheskij process. Interv'yu, zapisannoe L. Bayahunovoj //» Muzykal'naya akademiya» – Moskva, 1999 g., № 4. –pp. 71-74.
Izmajlova L. Bakir Bayahunov //Kompozitory soyuznyh respublik. Vyp.6–. Moskva, 1988. – pp.82-100.
Izmajlova L. Aura Vostoka // Muzykal'naya akademiya. – Moskva, 1999, №4 – pp. 63-71.
Tiftikidi N. Ustremlennyj vpered // Sovetskaya muzyka. – Moskva, 1963, №5. – pp.35-38.
Shantyr' G. Sodruzhestvo tvorcheskih individual'nostej // Sovetskaya muzyka–Moskva, 1978, № 10– pp.22-23.