Мақала туралы ақпарат
Мақаланың жарияланған күні
2023-12-01
Мақала беті
68-77
Бөлім
Өнер және гуманитарлық ғылымдар
Лицензия
Аңдатпа
Тываның қазіргі композиторларының ішінде Аяна Оюнның тұлғасы
мен шығармашылығы музыкатануда аз қамтылған. Мақала тарихи-тұлғалық
және музыкалық-теориялық зерттеу әдістеріне негізделген. Композитордың Республикалық өнер мектебі мен Қызыл өнер училищесінде оқуымен, Краснояр мемлекеттік музыка және театр академиясында және М. И. Глинка атындағы Новосібір мемлекеттік консерваториясында арнайы білім алуымен, сонымен
қатар Санкт-Петербург мемлекеттік театр өнері академиясында қосымша
білім алуымен байланысты шығармашылық өмірбаянының негізгі кезеңдері белгіленеді. Композитордың шығармашылық портфельіндегі жанрларға шолу
және айшықты шығармалардың бірі Фортепианолық квинтеттің талдауы берілген. Шығармашылықтың кезеңділігі оның Ресейдің әртүрлі университеттерінде оқуымен және жанрлық бейімділігінің өзгеруімен байланысты. Осылайша, Красноярск музыка және театр академиясында оқыған жылдары (2001–2007) камералық жанрдағы шығармалар, оның ішінде талданған Фортепианолық квинтет басым болды. Туған жері Тываға оралу өзіндік авторлық стильдің қалыптасуымен ерекшеленеді. Осы жылдары театр музыкасына деген қызығушылық артып, А. Оюнның музыкасымен бірқатар спектакльдер қойылды. Санкт-Петербургте оқу жылдарында (2013–2018) бірнеше музыкалық ертегілер қойылды: «Ұшып кетпе!», «Мэри
Поппинс және оның достары», «Хорлоо» («Дөңгелек»). Ұлттық театрдың бірқатар спектакльдері үшін де музыка пайда болды. Композитордың Тывадағы музыкалық театрдың дамуына және Р. Д. Кенденбильдің «Шешен және Белекмаа» атты тұңғыш ұлттық операсының қайта жандануына қосқан үлесі атап өтілді. Аяна Оюн – бір тұлғада композитор және театр режиссері сәтті үйлескен сирек кездесетін жағдай, оның тұлғасы будда ілімдерінің дәстүрлері мен тәжірибесін терең қастерлеумен және ұстануымен, үнемі өзін-өзі жетілдіруге, кәсіби және рухани көкжиектерін кеңейтуге ұмтылуымен ерекшеленеді.
Тірек сөздер
Аяна Оюн
Тыва
композитор
театр режиссері
Дереккөздер тізімі және References
Karelina Ye. K. Zhenshchina-kompozitor v sovremennoy kulture Sibiri [orig. Russian: Woman Composer in Modern Culture of Siberia] // Siberian Journal of Anthropology. – 2022. – No. 2 (6). – pp. 73–84. – DOI: 10.31804/2542- 1816-2022-6-2-73-84. EDN: HMUIQI.
Karelina, Ye. K. Istoriya tuvinskoy muzyki ot padeniya dinastii Tsin i do nashikh dney: issledovaniye [orig. Russian: The History of Tuvan Music from the Fall of the Qing Dynasty to the Present Day: Research] / Moscow State Tchaikovsky Conservatory; scholar. ed. by PhD V. N. Yunussova. – Moscow: Kompozitor, 2009. – 552 p.
Karelina, Ye. K. Tvorchestvo molodykh kompozitorov i problemy razvitiya muzykalnoy kultury Tuvy [orig. Russian: Creativity of Young Composers and Problems of Development of Musical Culture in Tuva] // Tvorchestvo kompozitorov Yakutii v kontekste razvitiya natsionalnykh kompozitorskikh shkol [orig. Russian: Creative Work of Composers of Yakutia in the Context of the Development of National Composer’s Schools] / comp., exec. ed. by PhD T. V. Pavlova-Borissova. – Yakutsk: Izdatelstvo Yakutskogo universiteta, 2009. – PP. 82–96.
Pylneva, L. L. Protsessy stanovleniya tvorchestva kompozitorov Buryatii, Tyvy i Yakutii [orig. Russian: Processes of Formation of Creativity of Composers of Buryatia, Tyva and Yakutia]. – Novosibirsk: NGTU, 2013. – 476 p.
Оssipenko, G. A. Muzykalnaya kultura Respubliki Tuva [orig. Russian: Musical Culture of the Tuva Republic] // Musical Culture of Siberia. – Novosibirsk: NGK, 1997. – Vol. 3. – Book. 2. – P. 392–435.
Жарияланған:
2023-12-01
Редакцияға түсті:
2023-10-29
Журнал нөмірі
№ 4
Том
11
Мақаланы жүктеп алу
English